پژوهشكده گياهان دارويي جهاددانشگاهي به عنوان مركز تحقيقات گياهان دارويي كشور و منطقه، در مهرماه 1377تأسيس گرديد و در سال 1380 به عنوان مركز تحقيقات گياهان دارويي جهاددانشگاهي مورد تصويب شوراي گسترش دانشگاه هاي علوم پزشكي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي قرار گرفت. در حال حاضر اين پژوهشكده با بهره گيري از حضور بيش از 50 عضو هيأت علمي و محقق در قالب چهارگروه پژوهشي , آموزشی و پوشش همه زمينه هاي تحقيقات كاربردي گياهان دارويي و داروهاي طبيعي و سه مركز خدمات تخصصي در زمينه هاي آناليز، فرمولاسيون، توليد نهال، بذر و فرآورده هاي دارويي گياهي و گياهان دارويي , و مرکز رشد فعاليت دارد.
گروه هاي پژوهشي و مراکز خدمات تخصصی پژوهشکده گیاهان دارویی
- گروه پژوهشی فارماکولوژی وطب كاربردي:
- پژوهش در راستاي شناسايي اثرات درماني داروهاي گياهي و بومي سازي توليد موارد تاييد شده
- پژوهش در راستاي شناسايي اثرات درماني پروبيوتيكي، و بومي سازي توليد موارد تاييد شده
- پژوهش در راستاي شناسايي اثرات درماني داروهاي مكمل و بومي سازي توليد موارد تاييد شده
- گروه پژوهشی فارماکوگنوزی وداروسازی:
- مطالعه روش‌هاي استخراج، خالص‌سازي و بهينه‌سازي توليد تركيبات گياهان و بررسي اثرات بيولوژيك آنها
- شناسايي، استانداردسازي و فرمولاسيون فرآورده‌هاي طبيعي بر پايه مستندات طب سنتي و مدرن
- توليد نيمه‌صنعتي تركيبات طبيعي و نيمه‌سنتتيك
- بررسی اثرات بیولوِژیک گیاهان دارویی
- بررسی اثرات ضدمیکروبی گیاهان دارویی
- کنترل میکروبی فرآورده‌های دارویی
- گروه پژوهشی کشت و توسعه گیاهان دارویی:
- جمع آوري و شناسايي انواع گونه هاي گياهان دارويي ايران با ارایه شناسنامه کددار
- جمع آوري، شناسايي و ارزيابي توده هاي گياهان دارويي از مناطق مختلف
- ارائه روش نوين بهينه سازي و به زراعي گياهان دارويي
- توسط كاربرد تکنیکها و تیمارهای نوین
- توسعه و ايجاد پايگاه اطلاعاتي و دادهاي هرباريوم گياهان دارويي كشور
- توليد بذرهاي معتبر گياهان دارويي با ارایه شناسنامه کددار
- گروه پژوهشی بیوتکنولوژی گیاهان دارویی:
استفاده از روش‌هاي مختلف كشت بافت جهت حفظ و نگهداري ژرم پلاسم گياهان دارويي، كاربرد در انتقال ژن، توليد متابوليت، باززائي مستقيم، تكثير درون شيشه‌اي و ... - ريزازديادي و تكثير گياهان دارويي ارزشمند و مهم
- توليد متابوليتهاي ثانويه ارزشمند و مهم با استفاده از كشت سوسپانسيون، كشت ريشه‌هاي موئين، بيوراكتورها
- شناسايي و بررسي تنوع ژنتيكي و ملكولي گونه‌هاي گياهان دارويي ايران با استفاده از نشانگرهاي مولكولي جهت شناسايي، تفكيك مولكولي و ارزيابي توانمندي ژنتيكي آنها براي استفاده در برنامه‌هاي اصلاحي
- بررسي تنوع سيتوژنتيكي توده‌هاي مختلف گياهان دارويي كشور جهت شناسايي و طبقه بندي و توليد گياهان با سطح پلوئيدي بالاتر بمنظور افزايش ميزان ماده موثره
- استفاده از تكنيكهاي مختلف انتقال ژن و ايجاد گياهان تراريخت به منظور افزايش متابوليتهاي ثانويه، توليد متابوليتهاي خاص و ايجاد مقاومتهاي زيستي و غيرزيستي در گياهان دارويي
- استفاده از ميكروارگانيسم‌هاي مفيد جهت افزايش توليد متابوليتهاي ثانويه با ارزش دارويي، تشكيل پژوهشكده بيوتكنولوژي گياهان دارويي كشور
- ايجاد دوره تحصيلات تكميلي كارشناسي ارشد بيوتكنولوژي گياهان دارويي
- استفاده از تكنيكهاي مختلف افزايش بيان ژن، كاهش بيان ژن، خاموشي ژن و ... جهت توليد متابوليتهاي خاص
- توليد انبوه مواد خاص درون گياهان تراريخت جهت موارد خاص دارو و درمان(Molecular farming)
مرکز خدمات تخصصی تولیدفرآورده های دارویی و معطر گیاهی - اجراي طرح هاي پژوهشي در خصوص پرورش، فرآوري، فرمولاسيون و بسته بندي گياهان دارویی، داروهاي گياهي و فرآورده هاي آرايشي و بهداشتي مرتبط با این گياهان .
- توليد و بسته بندي گياهان دارويي، داروهاي گياهي و فرآورده هاي آرايشي و بهداشتي گياهی
- تولید و بسته بندی داروهای گیاهی در اشکال کپسول، شربت، قطره، اسپری، قرص و ساشه.
- دارا بودن خطوط کامل تولید کپسول، قرص، شربت، قطره، تی بگ و شاسه به همراه گواهی GMP از سازمان غذا و دارو.
- مشاوره در خصوص پرورش، فرآوري، فرمولاسيون و بسته بندي گياهان دارويي، داروهاي گياهي و فرآورده هاي آرايشي وبهداشتي گیاهی.
- ارائه خدمات بسته بندی گیاهان دارویی و داروهای گیاهی با اخذ مجوزهای لازم از مراجع قانونی.
- ارائه خدمات تخصصی تولید داروهای گیاهی از مراحل اخذ تا تولید و ورود به بازار.
مرکز خدمات تخصصی تولید و تکثیر گیاهان دارویی
- تولید و عرضه بذر، نشاء و نهال گواهی شده گیاهان دارویی مطابق با استانداردهای ملی.
- کشت، پرورش و تولید انبوه گیاهان دارویی و معطر ( بصورت تازه و خشک ).
- تولید بذر پوششدار و پلیت شده گیاهان دارویی در جهت بهینه سازی فرایند کاشت و تسهیل در زمینه مکانیزاسیون تولید گیاهان دارویی.
- انجام آزمایشات کنترل کیفی بذر و نهال گیاهان دارویی.
- ارائه آموزشهای علمی و تخصصی در زمینه تولید، تکثیر و بهره برداری از گیاهان دارویی.
- ارائه خدمات سورتینگ و بسته بندی گیاهان دارویی و معطر.
- انجام طرحهای تحقیقاتی کاربردی، خدماتی، آموزشی و مشاوره ای در زمینه تولید بذر، نشاء و نهال گیاهان دارویی در راستای فعالیت های تخصصی مرکز.
- برگزاری دوره های باز آموزی و کارآموزی برای دانشجویان، فارغ التحصیلان و کارشناسان کشاورزی.
احداث و راه‌اندازي پارك و باغ بوتانيك و نمونه گياهان دارويي در جند نقطه از كشور باجاذبه توريستي، آموزشي-پژوهشي.
آموزش:پژوهشکده گیاهان دارویی که فعالیت خود را از دهه 70 به طور رسمی و مستقل آغاز نموده است بر اساس اساسنامه تشکیل خود و بر مبنای اساسنامه جهاد دانشگاهي، نسب به فعالیت در حوزه اموزش های عمومی و تخصصی در زمینه گیاهان دارویی اقدام نموده است. این آموزش ها شامل دو بخش اصلي به شرح ذيل می باشد:
1- آموزش های کوتاه مدت:
شامل آموزش های تخصصی در زمینه گیاهان دارویی به صورت دوره و کارگاه تخصصی است. دوره هاي تخصصي گياهان دارويي به منظور ارتقاء سطح دانش در حوزه گياهان دارويي و داروهاي گياهي در مخاطبين با سطح تحصيلات تكميلي انجام مي گردد و كارگاه ها جهت افزايش اطلاعات عموم از گياهان دارويي و ايجاد بستر مناسب جهت فرهنگ استفاده صحيح از گياهان دارويي مي باشد.
2- تحصیلات تکمیلی:
پژوهشکده گیاهان دارویی از سال 1390 پس از اخذ مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و با توجه به پشتوانه ي اعضای هیات علمی و بهره مندی از ازمایشگاهها ، نسبت به جذب دانشجو در دو رشته فیتوشیمی و زراعت در مقطع دکتری پژوهش محور اقدام نمود است.
مرکز رشد:
- حمايت از ايجاد و توسعه كارآفرينى و تحقق نوآورى‌هاى فناورانه
- كمك به رونق اقتصاد محلى مبتنى بر دانش و فناوريهاى پيشرفته
- ايجاد فضاى مناسب جهت تجارى كردن دستاوردهاى تحقيقاتى و فناورانه
- بستر سازى در راستاى ايجاد فرصتهاى شغلى به منظور جذب كارآفرينان و دانش آموختگان دانشگاهى جهت توسعه فناورى‌هاى پيشرفته
- تخصيص فضا و امكانات براى گسترش و رشد واحدهاى كوچك و متوسط دانش بنيان فعال در زمينه فناوريهاى نوين
